ابهام تاریخی در اقتصاد جهانی - وبلاگ مگنار

به گزارش وبلاگ مگنار، برای اولین بار در تاریخ معاصر همه اقتصادهای دنیا در یک نکته مشترکند: هیچ کس نمی داند شش ماه آینده چه خواهد شد. ابهام و عدم قطعیت، تصمیم گیری درباره آینده را سخت نموده است.این روزها بحث درباره پیامدهای مالی بیماری کووید - 19 و گسترش ویروس خطرناک و واگیردار کرونا بسیار است. بعضی از آینده ای بسیار متفاوت صحبت می نمایند، بعضی دیگر به هزینه مالی غیرقابل جبران این رویداد دنیای اشاره می نمایند.

بعضی نیز امسال را از دست رفته می دانند. همه هم درست می گویند و هم به چالش اصلی برخاسته از شیوع ویروس کرونا بی توجه هستند. ویروس کرونا اصلی ترین فعالیت مالی را مختل نموده و آن دادوستد کالا و خدمات است. بدون دادوستد، کالاها و خدمات قیمتی ندارند و بدون آنکه قیمتی داشته باشند، بنگاهی درآمد ندارد و بدون درآمد در بنگاه مالی، کسی دستمزدی ندارد. اختلال در دادوستد اختلالی است که هنوز جوامع در حال توسعه آن را جدی نگرفته اند؛ درحالی که ریشه اصلی پیامدهای منفی مالی ویروس کرونا در اختلال در دادوستد مالی است.

پیشرفت تکنولوژی و سیستم های دیجیتال و شبکه دنیای اینترنت باعث شده است تا نسل های جدید، دنیای متفاوتی را تجربه نمایند. آنها همزمان می توانند با اقصی نقاط دنیا در تماس باشند و بدون رفتن به مغازه کالای مورد نظر خود را سفارش بدهند. اما هیچ کدام از این پیشرفت ها جایگزین عمل دادوستد مالی نشده است. آنها دادوستد را تسهیل نموده اند؛ ولی برایش جانشینی ندارند. هنوز برای آنکه کالایی ارزش داشته باشد، باید کسی آن را بخواهد و حاضر باشد برایش بهایی بپردازد. برای اینکه مبادله ای صورت بگیرد باید خریدار و فروشنده بر سر قیمت به توافق برسند.

در دنیای کرونازده، بسیاری دیگر به سراغ مبادله کالا نمی فرایند که بخواهیم بدانیم چه قیمتی می پردازند. اینجاست که همزمان هم شاهد کاهش شدید تقاضا هستیم و هم کاهش شدید عرضه. بنگاه هایی که می دانند فروشی نخواهند داشت، تولیدی هم نخواهند داشت و کارکنانشان را روانه خانه می نمایند. دستمزدی پرداخت نمی گردد و بودجه خانوارها کوچک می گردد و سبد مصرفی شان کوچک تر. سوال اینجاست که چه زمانی سطح مبادلات مالی به میزان پیش از شیوع ویروس کرونا باز خواهد گشت. انتظار برای کشف واکسن کرونا به همین دلیل است که تنها در صورت این احساس امنیت است که همه به بازارها بازخواهند گشت. بازارهای سهام اقتصاد دنیای شده به هر خبر مثبتی درباره واکسن واکنش نشان می دهند چون همه فعالان مالی می دانند اهمیت کشف واکسن کرونا در احیای سطح فعالیت های مالی است.

تا زمانی که نمی دانیم چه وقت امنیتی که در سال گذشته در مبادلات مالی وجود داشت بازخواهد گشت، شاهد ادامه یافتن بحران مالی و اختلال در دادوستدها هستیم. اینجا هم زیرساخت های مالی و ارتباطی جوامع میزان آسیب پذیری آنها را تا حدی مشخص می نمایند. به عنوان مثال جوامعی که در آنها شبکه های آنلاین فروش کالا و خدمات وجود دارد و زیرساخت های انتقال داده و دیتا قوی هستند این امکان را داشته و دارند که دادوستد مالی را به فضای مجازی منتقل نمایند. در این کشورها بازارها با اختلال کمتری به کار خود ادامه داده اند. بازارها هنوز می توانند بر اساس تعامل عرضه و تقاضا، قیمت کالاها و خدمات را مشخص نمایند و بنگاه ها به ارائه خدمات و کالا و کارآفرینی و پرداخت دستمزد مشغولند. اما کشورهایی که به دلایل مختلف این زیرساخت های ارتباطی را توسعه نداده اند، شاهد اختلال بیشتری در بازارهای مصرفی هستند؛ بازارهایی که ادامه و دوام کارکردشان به معنای تضمین گسترش بی چون و چرای آلودگی به ویروس کرونا در جامعه است و امواج مختلف مرگ و میر را تجربه خواهند کرد.

گرچه تمام اقتصادهای دنیا شریک حس نگرانی و عدم قطعیت درباره آینده هستند، ولی اقتصادهای در حال توسعه و متکی بر صادرات مواد اولیه با بحرانی عمیق تر از سایر اقتصادها دست و پنجه نرم می نمایند. از یکسو نبود زیرساخت های مالی، آسیب پذیرترشان نموده است و از سوی دیگر رکود مالی کشورهای توسعه یافته برای آنها به معنای از دست دادن تنها منبع درآمد ممکن است. اگر اقتصادهای توسعه یافته منتظر کشف واکسن هستند، این اقتصادهای در حال توسعه باید منتظر احیای اقتصادهای توسعه یافته برای گذر از بحران ناشی از رکود مالی باشند. چه کسی فکرش را می کرد روزی در دنیا گردش چرخ اقتصاد معطل این باشد که خریدار و فروشنده بتوانند دوباره یکدیگر را بیابند تا مبادله صورت بگیرد و بازارها دوباره شکل بگیرند.